HUYỆN CHƯ PĂH CÔNG BỐ DỊCH ĐỐI VỚI BỆNH VIÊM DA NỔI CỤC TRÊN TRÂU, BÒ TẠI ĐỊA BÀN XÃ IA PHÍ, IA KHƯƠL
Bệnh Viêm da nổi cục (tên tiếng Anh là Lumpy Skin Disease, viết tắt là LSD), còn được gọi là bệnh Viêm da nổi cục truyền nhiễm hoặc bệnh Da sần, là bệnh truyền nhiễm do vi rút thuộc họ Poxviridae, chi Capripoxvirus, cùng chi với vi rút gây bệnh Đậu trên dê, cừu.
Vi rút không gây bệnh trên người; đường truyền lây chủ yếu qua côn trùng đốt như muỗi, ruồi, ve; bệnh cũng có thể lây truyền do vận chuyển trâu, bò mang mầm bệnh, sử dụng chung máng uống, khu vực cho ăn, sữa, tinh dịch và qua tiếp xúc trực tiếp. Bệnh thường xảy ra theo mùa, chủ yếu vào những tháng có thời tiết ấm, khi côn trùng hoạt động mạnh và phong phú nhất. Thời gian ủ bệnh trung bình khoảng 4 - 14 ngày. Tỷ lệ trâu, bò mắc bệnh khoảng 10 - 20%; tỷ lệ chết khoảng 1 - 5%. Triệu chứng, bệnh tích: Trâu, bò mắc bệnh có những dấu hiệu như sốt cao, cơ thể trên 41°C, bỏ ăn, suy nhược và gầy yếu, giảm năng suất sữa rõ rệt ở gia súc đang cho con bú; viêm mũi, viêm kết mạc và tiết nhiều nước bọt; sưng hạch bạch huyết bề mặt (hạch trước vai, hạch sau đùi). Hình thành các nốt sần có đường kính từ 2-5 cm, đặc biệt là ở da đầu, cổ, chân, bầu vú, cơ quan sinh dục và đáy chậu trong vòng 48 giờ sau khi bắt đầu phản ứng sốt. Vi rút có thể bị tiêu diệt ở nhiệt độ 55oC trong 2 giờ, 65oC trong 30 phút; vi rút nhạy cảm với môi trường pH kiềm hoặc axít; có thể tồn tại ở môi trường pH = 6,6 - 8,6 trong 5 ngày ở nhiệt độ 37oC; hóa chất sử dụng để diệt vi rút Viêm da nổi cục bao gồm ether (20%), chloroform, formalin (1%), phenol (2% trong 15 phút), sodium hypochlorite (2 - 3%), hợp chất iodine (pha loãng 1:33), Virkon (2%), hợp chất amoni bậc bốn (0,5%) và một số chất tẩy rửa như sodium dodecyl sulphate.
Bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò có thể chẩn đoán dựa vào các triệu chứng, bệnh tích xuất hiện của trâu, bò bệnh như: biểu hiện như sốt cao và các nốt sần đặc trưng trên da trâu, bò (nốt sần có đường kính từ 2 - 5 cm, đặc biệt là ở da đầu, cổ, chân, bầu vú, cơ quan sinh dục). Chẩn đoán tại thực địa cần được xác nhận bằng xét nghiệm trong phòng thí nghiệm các mẫu da tổn thương, vảy, máu được chống đông bằng EDTA hoặc gạc nước bọt. Vảy và da dễ thu mẫu và có thể được gửi đi mà không cần bảo quản trong môi trường vận chuyển mà có thể để trong ống lấy mẫu sạch hoặc các loại dụng cụ khác.
Hình ảnh con bò bị bệnh viêm da nổi cục
Trên cơ sở Thông báo Kết quả xét nghiệm số 781/TYV5-TH và 782/TYV5-TH ngày 25/06/2021 của Chi cục Thú y vùng V thông báo kết quả xét nghiệm và đề nghị của cơ quan chuyên môn huyện. Ngày 28/6/2021, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện đã ban hành Quyết định số 381/QĐ-UBND về việc công bố dịch đối với bệnh Viêm da nổi cục trên trâu, bò tại địa bàn xã Ia Phí, Ia Khươl huyện Chư Păh.
Toàn văn Quyết định số 381/QĐ-UBND ngày 28/6/2021 của Chủ tịch UBND huyện Chư Păh.
Theo đó, bệnh Viêm da nổi cục ở trâu, bò xảy ra trên địa bàn các xã: Ia Phí, Ia Khươl của huyện Chư Păh từ ngày 25/06/2021. Vùng uy hiếp: Gồm các xã: Đăk Tơ Ver, Hòa Phú, Ia Ka, Ia Mơ Nông, thị trấn Ia Ly. Vùng đệm: Gồm các xã: Ia Nhin, Nghĩa Hòa, Hà Tây, Ia Kreng và thị trấn Phú Hòa.
Tại Quyết định đã quy định một số quy định cụ thể ngăn chặn dịch bệnh như:
1. Trong thời gian có dịch, tạm dừng các hoạt động mua bán, vận chuyển gia súc và sản phẩm gia súc cảm nhiễm với bệnh Viêm da nổi cục trên trâu, bò ra vào vùng dịch. Trừ trường hợp được phép vận chuyển theo quy định của Bộ Nông nghiệp và PTNT.
2. Chủ tịch UBND xã Ia Phí, Ia Khươl chịu trách nhiệm thành lập và tổ chức hoạt động Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh động vật cấp xã, tổ chức tuyên truyền, phổ biến các biện pháp phòng, chống dịch bệnh trên địa bàn; cắm biển báo vùng dịch, triển khai chống dịch theo đúng quy định.
3. Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện phối hợp Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp, UBND xã Ia Phí, Ia Khươl, và các cơ quan đơn vị có liên quan triển khai quyết liệt công tác chống dịch, tập trung mọi nguồn lực để dập dịch, thực hiện khẩn trương các biện pháp phòng, chống dịch theo quy định tại Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT ngày 31/5/2016 của Bộ Nông nghiệp và PTNT quy định về phòng, chống dịch bệnh động vật trên cạn.
Và để ngăn chặn sự lây lan và sớm dập tắt dịch trên địa bàn; Ủy ban nhân dân huyện đã chỉ đạo phòng chuyên môn, lực lượng chức năng triển khai khẩn trương các biện pháp chống dịch, hướng dẫn Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn tổ chức tiêu hủy trâu, bò bị bệnh viêm da nổi cục chết; Hướng dẫn tiêu độc khử trùng môi trường chăn nuôi; Tổ chức giám sát, theo dõi chặt chẽ diến biến tình hình dịch bệnh trên địa bàn. Tổ chức kiểm soát phương tiên giao thông ra, vào vùng dịch, vùng uy hiếp, vùng đệm để thực hiện việc kiểm soát, vận chuyển; kiểm soát lưu thông, kịp thời phát hiện xử lý các trường hợp vận chuyển, buôn bán trái phép trâu, bò và các sản phẩm trâu, bò. Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn thuộc vùng uy hiếp và vùng đệm thực hiện nghiêm túc, đồng bộ các biện pháp chủ động và tăng cường công tác phòng dịch, giám sát chặt chẽ dịch bệnh, thực hiện nghiêm Luật Thú y và phối hợp với cơ quan chuyên môn tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn bố trí kinh phí thực hiện các biện pháp đồng bộ phòng, chống bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò trên địa bàn đạt hiệu quả.
Để cùng chung tay vào công cuộc chống dịch trên địa bàn huyện, người chăn nuôi khi phát hiện trâu bò bị bệnh, hoặc có các trệu chứng bị bệnh, cần liên hệ ngay với cơ quan thú ý, chính quyền địa phương. Tuyệt đối không mua bán, vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ, vứt xác gia súc mắc bệnh, có dấu hiệu mắc bệnh, động vật chết, sản phẩm động vật mang mầm bệnh ra môi trường. Đồng thời, thực hiện vệ sinh, khử trùng, tiêu độc chuồng trại, trang thiết bị chăn nuôi; tiêu hủy bắt buộc gia súc mắc bệnh, có dấu hiệu mắc bệnh, gia súc chết theo hướng dẫn của cơ quan quản lý chuyên ngành thú y và quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường./.
Kim Cường